15 & 16 maart 2010 - Transit door het Panamakanaal

We zijn door het Panamakanaal gevaren!

En we zijn nog heel. Geen schade, maar het was veel
avontuurlijker dan het zou moeten zijn.

Het eerste deel verliep zonder problemen. Het was de
bedoeling dat we samen aan twee andere boten zouden
"genest" worden. De Elena (die heeft ongeveer dezelfde
lengte als ons) en een grote Oyster 65. Die laatste begon
zich al bijzonder onpopulair te maken door eerst te
weigeren dat wij langszij zouden komen. En toen de
kanaalautoriteiten hem verplichtten, maakte hij veel
kabaal toen we aan hem kwamen hangen. De Elena hing aan
zijn stuurboordkant, wij aan zijn bakboordkant. Zo de
eerste sluis binnen (de Restless, die Oyster 65 was onze
motor en stuurde ook voor ons, en wij vingen de lijnen op
en maakten dat we mooi in het midden van de sluis bleven
liggen). Linehandlers van dienst, op het voordek Haïke en
Paul, achteraan Frank & Lynn (een Amerikaans koppel).

Zo drie sluizen door. Onze vrienden van de Woolloomoolloo
stonden te zwaaien vanop de kant (zij gingen een dag later
en wilden wel eens zien hoe het er allemaal aan toe ging).
En wij maar roepen naar die mannen: "It's really easy!",
"Piece of cake!". Haha.

Maar toen sloeg het noodlot toe op de Elena. Bij het
buitenvaren van de derde sluis, en het opvaren van het
Gatun Meer maakten we ons los van de Restless en bleek de
Elena plots geen voortstuwing meer te hebben. Ze slaagden
erin om een mijl verder tot aan de ankerplaats te zeilen.
Adam dook in het water en zag dat zijn propeller verdwenen
was.

Stel dat je aan 100 wereldzeilers zou vragen: "Waar zou je
je propeller tijdens je omzwerving niet willen
verliezen?", dan zal 99% antwoorden: "tijdens de transit
van het Panamakanaal".

Zo. Dat was nog eens een situatie. Gelukkig was er die
grote Oyster 65 die de Elena, als een dinghy, rustig zou
kunnen aanslepen, voor het tweede deel van de transit
(vertrek op de tweede dag om 6u 's morgens). Maar niet
alle zeilers zijn solidair, blijkbaar. De man van de
Restless weigerde om de Elena uit de nood te helpen. Omdat
hij een papier moest ondertekenen van de
kanaalautoriteiten dat hij dat op eigen
verantwoordelijkheid deed.

Het zou een makkie geweest zijn voor die Oyster. Om kwaad
van te worden. Wij beslisten dat wij de Elena dan wel
zouden trekken (veel minder evident, want minder sterke
motor, geen boegschroef, we zouden onze snelheid
verliezen…). Maar hey, zeilers zijn er om elkaar te helpen
en vrienden zeker.

's Nachts kwamen de kanaalautoriteiten me met een
loodsboot nog even van A Small Nest plukken om een papier
te ondertekenen dat ik alle verantwoordelijkheid nam om de
Elena door het kanaal te slepen.

Wij dus om 5u30 op om ons klaar te maken om de Elena te
trekken, terwijl we tijdens het opkomen van de zon omringd
werden door de indrukwekkende junglegeluiden van brullende
apen en krijsende vogels. Magische sfeer op dat Gatun
Lake!

OK, Adam moest dus zijn anker optrekken en dan gingen wij
het dikke lijn aannemen om hem achter ons aan te trekken,
30 mijl door het Gatun Lake, naar het volgende trio
sluizen die ons zouden doen afdalen naar de Pacific. Wat
blijkt: Adams anker was vast komen te zitten in een boom
die op de bodem van het meer lag. En toen dacht ik even:
"Bad luck always comes in three, wat zal het volgende
zijn?". En ik had dat papier ondertekend.

Na wat geduw en getrek werd de Elena van haar boom verlost
en konden we ze beginnen trekken. We waren blij dat we
zes knopen konden halen. Want we moesten om 11u aan de
sluizen zijn. Zoniet: een dikke boete. En ik had dat
papier ondertekend.

Vijf uur later zouden we aan die sluizen aankomen en was
het de bedoeling dat we terug zouden "nesten" met de
asociale Oyster, en dan zou het even makkelijk zijn als de
vorige sluizen om naar beneden gesluisd te worden. Ik vond
het niet zo erg meer dat ik dat papier had ondertekend.
Het liep vlotjes. Onze pilot was relaxed en zei dat het
allemaal wel zou lukken.

En toen ging het af en toe wat trager, omdat de wind af en
toe op onze neuzen zat. "We halen het niet, 11u", dacht
ik, net op het moment dat de dikke Oyster ons voorbij
stoof. En het erge was, hij bleef niet bij ons, hij vroeg
geeneens of alles wel goed lukte. Hij wilde kost wat kost
zijn sluis halen, en na onderling overleg met de pilots
werd beslist dat we niet meer zouden "nesten" met de dikke
Oyster, en dat wij enkel met de Elena zouden samengebonden
worden. De rijkaards hadden ons in de steek gelaten. Wreed
triestig. Twee boten naast elkaar met maar 1 propeller is
zoveel moeilijker dan 1 grote boot in het midden en twee
erlangs. Hoe asociaal kan iemand zijn? Dat hij die
verantwoordelijkheid van het slepen niet wou nemen, tot
daar aan toe. Maar niet behulpzaam willen zijn:
onbegrijpelijk.

Wij gingen dus een geweldig lastige afdaling in de sluizen
tegemoet. Remmen kan je namelijk niet omdat je
onmiddellijk zijwaarts gezet wordt als je de propeller in
achteruit zet: de twee boten draaien bijna onmiddellijk 90
graden naar bakboord in ons geval. En we hadden dat papier
ondertekend.

Dan kwam er nog wat slechter nieuws bij. We zouden niet
"Center Chamber" in de sluis vastgehouden worden, maar we
moesten aanleggen tegen een toeristenboot, telkens vooraan
in de sluis. Als je een boot alleen bent is dat zowat het
makkelijkste om te doen. Als je "genest" bent met een een
boot zonder propeller en niet kunt afremmen en de wind
blaast van achter is dat een tricky situatie. En ik zag
mezelf al geboeid in een rechtszaal zitten met dat
getekend papier voor mijn neus.

OK, drie sluizen dus. Drie kansen om het te verknoeien. De
eerste sluis was spannend, maar onze linehandlers deden
het perfect. Na de eerste sluis moesten we even een stukje
varen, dan de tweede sluis in. Ook weer lastig, maar het
lukte weer om naast de toeristenboot aan te meren. Weer 9
meter naar beneden, maar dan de laatste sluis. Wij moesten
even eerst losmaken, dan kon die toeristenboot zich van de
kade losmaken en ging die boot naar de volgende sluis. Het
probleem dat wij hadden, was dat wij (A Small Nest en de
Elena) vooruit geblazen werden door de wind. Aan twee en
een halve knoop werden we vooruit geduwd. En dat is snel
als je weet dat je niet kan remmen, en dat als de
linehandlers 1 foutje maken we tegen de sluisdeuren zouden
gesmakt worden. Dat is ook snel als je zo'n papier
ondertekend hebt.

De toeristenboot moest eerst aanleggen, maar dat ging te
traag. Want wij kwamen eraan. En konden niet remmen. Gas
achteruit, naar bakboord draaien, gas vooruit, naar
stuurboord bijsturen maar nog meer snelheid krijgen, terug
afremmen en weer naar bakboord draaien: zo ging het door
die sluis. Als twee zatlappen die elkaar ondersteunen bij
het zigzaggen in een smal steegje. We waren te ver van die
toeristenboot, en dan nam onze pilot letterlijk de
touwtjes in eigen handen. Hij nam onze bakboord achterlijn
en wierp die met een enorme kracht naar de toeristenboot.
Even balanceerde het touw op de kant,en aarzelde de
linehandler om de lijn te grijpen. We riepen de ziel uit
ons lijf dat hij het moest pakken, want anders gingen we
tegen de sluisdeuren en we hadden dat papier ondertekend.

De man greep het touw en we sleurden met man en macht de
Nest en de Elena naar de toeristenboot, terwijl we vol gas
achteruit met gas vooruit afwisselden. Het scheelde geen
haar, maar we werden beloond en lagen vast.

En dan gingen die laatste sluisdeuren open, en trokken we
met de Elena de Pacific op. We zijn tot in de Pacific
gevaren. Man, man, man.